گروت چیست (Grout) ؟
گروت (Grout) از جمله افزودنی های کاربردی است که از آب، سیمان، ماسه و افزودنی های متداول دیگر تشکیل شده است و با خاصیت منبسط شوندگی غیر انقباضی برای پر کردن فضاهای خالی و ترک های بزرگ ، لایه لایه شدن و یا خرد شدن استفاده می شود. گروت با خاصیت جذب نیروهای وارد و انتقال آن ها به بخش زیرکار، در زیر صفحه ستون ها، آنکربلت ها، نصب ریل ماشین آلات، برینگ پل ها، بلت ها و ریل ها استفاده می شود. معمولا از گروتها براي جاهايي که به مقاومت بالا و ترميم کردن ترک ها با عمق زياد احتياج است، استفاده می شود.
گروت به هر ماده با روان روی بالا و باربری گفته می شود که می تواند در سازه برای اتصال ، بارگذاری، تحکیم، کنترل لرزش یا آب بندی استفاده شود. این ماده معمولاً مخلوطی از آب ، سیمان و ماسه است و به صورت ثقلی یا تزریقی در کاشت میلگرد در بتن ، نصب بیس پلیت ها، اتصال بخشهای بتن پیش ساخته ، پر كردن حفره ها و درزهای اتصالات بین كاشی به كار می رود. یک مایع متراکم است که برای پر کردن شکاف ها یا به عنوان تقویت کننده در سازه استفاده می شود. در کاربردهای مختلفی مانند ترمیم ترک ها ، توقف آب در سازه های آبی مانند کانال ها ، تونل ها و تحکیم بستر خاک استفاده می شوند. در اینجا مختصرا در مورد انواع گروتهایی که در ترمیم ترکها استفاده می شود ، آورده ایم. دوغاب با ویسکوزیته کم و کمبود آهک (که برای انعطاف پذیری به ملات اضافه می شود) متمایز می شود ، علاوه بر این ، دوغاب نازک است بنابراین به راحتی در شکاف ها جریان می یابد. انواع گروت شامل دوغاب کاشی کاری ، دوغاب کفپوش ، دوغاب رزینی ، دوغاب غیر کوچک شونده ، دوغاب ساختاری و دوغاب تیکسوتروپیک است.
مزیت های گروت
مهمترین مزیت گروت ها این است که با خاصیت منبسط شوندگی غیر انقباضی که دارند برای پر کردن فضاهای خالی و ترک های بزرگ ، لایه لایه شدن و یا خرد شدن مناسب هستند و مکانی که در آن گروت ریخته می شود و قابل دسترسي نيست را کامل پر می کند ، به همین دلیل کاربرد آن مشابه ملات می باشد و همچنین برای زير سازي تجهيزات سنگين مورد استفاده قرار می گیرند. موارد کاربرد آن در زیر صفحه ستون ها، آنکربلت ها، نصب ریل ماشین آلات، برینگ پل ها، بلت ها،کاشت آرماتور، ریل ها، حایل ها است.
گروتها به گونه ای طراحی شده اند که توان جذب نیروهای وارد را دارند و می توانند این نیرو ها را به بخش زیرکار انتقال دهند. به طور مثال هنگام نصب انواع ماشین آلات، نیروهای وارد شده از آن ها به وسیله Grout یا ملات به فنداسیون بتنی منتقل می شود. ملات ها و گروتها موجب ایجاد مقاومت های مطلوب و مطمئن می شوند و همچنین باعث می شوند اتصال پایداری بین ملات یا گروت و سازه ها قرار گیرد.
Grout سيماني دارای انبساط کنترل شده است و هرگز منقبض نمی شود. زمان اجرای گروت آماده حداکثر ۳۰ دقیقه است زیرا اگر زمان بیش از این باشد سبب کاهش انبساط آن می شود. يکي از دلايلي که موجب مقاومت بالای آن مي شود نسبت پايين اب به سيمان ميباشد . سخت شدن در مدت زمان کوتاه ورسيدن به مقاومت نهايي مطلوب يکي از خواص ديگر آن است. دانه بندي آن مي بايست طبق استاندارد باشد چون دانه بندي درشت باعث دو فازي شدن آن و دانه بندي ريز موجب افت مقاومت آن مي گردد.
همچنین باید قوام یافته و سیال باشد و در حالت معمولی جاری شود و نباید دچار جداشدگی آب و سنگدانه از هم شود. اگر مخلوط Grout در کارگاه ساختمانی ساخته شود و از مصالح سنگی موجود استفاده شود، باعث می شود دانه بندی مناسب در آن بدست نیاید و کارایی لازم را نخواهد داشت و بدست آوردن Grout بهینه در چنین شرایطی از نظر تکنیکی غیر ممکن خواهد بود و از نظر اقتصادی نیز به صرفه نیست.
به همین دلیل است که از مخلوط آماده برای گروت ریزی و گروت کاری استفاده می شود. این نوع گروتهای مخلوط آماده با شرایط کنترل شده و فرموله شده و از پیش مخلوط شده در کارخانه بسته بندی می شوند. همچنین خصوصیات عملکرد این مواد به طور کامل مشخص است و اگر طبق راهنمای سازنده استفاده شوند، نتایج مثبت و رضایت بخشی را خواهید داشت.
روش های اجرای گروت
به طور کلی دو روش ملات ریزی یا گروت ریزی داخل حفرات در محل اتصال آنکرو وجود دارد.
روش اول: گروت‌ریزی با گروت یا ملات خشک
در این روش اگر از گروت یا ملات سیال نوع بافر استفاده شود به دلیل روان بودن ملات هنگام گروت ریزی جایگذاری به طور خودبه‌خود انجام میشود. گروت بافر پر مصرف ترین نوع این محصول است اما اگر از ملات خشک استفاده شود از نیروی تراکمی برای جایگذاری استفاده میشود. که استفاده از ملات خشک کاملا رضایت بخش است و در عمل در کار های ساختمانی استفاده می شود ولی این روش جایگذاری همیشه مناسب نیست، به همین خاطر است که در عمل تمایل بیشتری به استفاده از گروت سیال وجود دارد.
روش دوم: گروت ریزی با گروت سیال
این روش در محل‌هایی که حفره‌ها تقریباً مسدود و غیر قابل دسترسی هستند استفاده میشود. ولی بیرون از آن، گروت کاری به راحتی امکان پذیر است.
انواع گروت
در انواع گوناگونی عرضه می شوند که در زیر به آن ها اشاره شده است:
- نوع گروت اپوکسی ( گروت پلیمری سه جزئی )
- گروت پایه سیمانی
- گروت های سیمانی – پلیمری ( گروت دو جزئی )
- افزودنی منبسط کننده بتن ( کامبکس )
دوغاب های سیمانی
دوغاب سیمانی برای پر کردن فضای باربر بین پایه های ستون ها و فونداسیون استفاده می شود و پراکندگی بار درفونداسیون را امکان پذیر می کند. گروت در انتقال بار کلی ستون به پی و فونداسیون کمک میکند. نوع سیمانی برای طیف وسیعی از کاربردهای مختلف از جمله تحکیم و بارگذاری مناسب است. این شامل پایه ها ، صفحات باربر (بیس پلیت) (skid) و قاب های فولادی میشود. گروت سیمانی بیشتر به گروت ماسه دار ، بدون ماسه و اصلاح شده لاتکس تقسیم می شود.
گروت ماسه دار
شامل دوغاب سیمان ، شن و ماسه است که معمولاً برای کاشی و سرامیک ، سنگ و هر کاشی برای چسبندگی به دوغاب نیاز دارد، استفاده می شود. این ماده از سیمان پرتلند ، ماسه و سایر مواد افزودنی تشکیل شده است ، با آب مخلوط شده و با پمپ یا به صورت دستی تزریق می شود . گروتهای سیمانی ماسه ای شامل ذرات شن و ماسه نسبتاً بزرگی هستند که قابل مشاهده و احساس هستند – ظاهری ریگی دارند. گروت سیمانی معمولاً در صورتيكه درزها با عرض 4.5 سانتیمتر يا بيشتر باشد توصيه مي شود ، زيرا ذرات شن قدرت اتصال بيشتري را فراهم مي كند كه مانع از ترك خوردن مي شود.
گروت بدون ماسه
گروت بدون ماسه ، که معمولاً “دوغاب دیواری” نامیده می شود ، اساساً دوغاب بدون شن و ماسه است. این مورد روی کاشی و سرامیک و مرمر صیقلی با درزهای کوچکتر از 3 میلیمتر استفاده می شود. تمام مشکلات تمیز کردن مربوط به گروتهای سیمانی برای نوع دوغابی هم صادق است. گروتهای بدون ماسه بافت بسیار نرم تری دارند ، زیرا ذرات معدنی موجود در آنها پودرهای بسیار ریز هستند. معمولا برای پر کردن درزهای بین 1-5 میلیمتر استفاده میشوند.
گروت اصلاح شده لاتکسی
گروت سیمانی ممکن است با افزودنی پلیمری لاتکس فرموله شوند ، یا در در زمان اختلاط مخلوط خشک با آب اضافه شود. این افزودنیها مخلوطی از اکریلیک و لاتکس هستند و باعث کاهش جذب آب ، افزایش قدرت و بهبود ماندگاری می شوند. برخی از گروتهای سیمانی پلیمری دارای پودر لاتکس خشک شده اضافه شده در زمان تولید هستند و به مواد افزودنی اضافی نیاز ندارند.
گروت های رزینی
گروت رزینی یک امولسیون از آب و رزین مایع است. اجرای گروتهای شیمیایی نیاز به تزریق گروتهای شیمیایی خاص در ترکهای ریز دارد که با نوع سیمانی امکان پذیر نیست. نوع رزین اپوکسی ، اکریلیک از انواع دیگر گروتهای شیمایی هستند.
گروت اپوکسی
دوغاب اپوکسی قوی و بادوام است و در برابر لکه ها ، ترک ها ، مواد شیمیایی ، شرایط سخت آب و هوایی و تغییرات آب و هوایی بسیار مقاوم است. اگر به دنبال با دوام ترین و کارآمدترین روش برای استفاده ازگروت هستید ، نوع اپوکسی میتواند راه حل مهندسی باشد. مقاومت گروت اپوکسی آن را برای هرگونه نصب تجهیزات دوار با بار دینامیکی با قابلیت اطمینان طولانی مدت و نصب کمپروسورها و بویلر های صنعتی مخصوصا در پروژه های نفت و گاز ایده آل میسازد. سازه های ی که بار دینامیکی آن توسط مفاصل (Flexible Joints) یا بلبرینگ کنترل می شود هم برای اجرای گروت اپوکسی مناسب می باشند. ضد لکه بودن، ضد ترک و مقاومت در برابر مواد شیمیایی ، آن را برای اجرا در محیط با ترافیک بالا مناسب می کند. مقاومت در برابر آب و هوا و تغییرات آب و هوایی ، آن را برای مناطقی که تحت شرایط سخت آب و هوایی یا رطوبت بیش از حد یا سرمای شدید قرار دارد ، ایده آل می کند.