درزبند بتن یا ماستيك الاستومري تك جزئي بر پايه قير اصلاح شده ARKASEAL Hot Bitumin
درزبند بتن که در این بخش از آنها بحث میشود، صرفنظر از چند مورد استثنایی، دستکم دارای دو ویژگی مشترک هستند: همچسبی ( چسبندگی به خود) و دیگرچسبی (چسبندگی به سطح).
”همچسبی“ قابلیت چسبندگی ذرات یک ماده به یکدیگر است و ”دیگرچسبی“ عبارتست از قابلیت چسبندگی یک ماده به ماده مورد نظر دیگر، در حالیکه آن ماده میتواند شکل خود را حفظ کند.
انواع درزبند بتن :
۱-درزبندهای ساختمانی
یکی از نخستین اکتشافات در زمینه درزبندهای جدید پی بردن به خاصیت چسبندگی نیتروسلولز بود. این ماده نخستین چسب ضدآبی است که ساخته شد. امروزه چسبهای دیگر به صورت گسترده، جانشین این ماده شدهاند. به طور همزمان چسب دیگری از حل کردن لاستیک در بنزین به وجود آمد که هنوز هم در ساخت و تعمیر فرآوردههای لاستیکی مصرف میشود.
پیشرفت صنایع پلاستیک سبب پیدایش درزبندهای رزینی جدیدی شد. درزبندهای رسورسینول، پلی وینیل استات، پلیاورتان و رزینهای اپوکسی از این جملهاند. امروزه بسیاری از درزبندهای قدیمی مانند چسبهای حیوانی، کازئینی و قیری برای چسباندن چوب، کاغذ، چرم، لاستیک، پارچه و درزبندهای ساختگی برای چسباندن فولاد، شیشه، بتن، سرامیک و پلاستیکها به کار میروند. در کنار این درزبندها، درزبندهای چند منظوره نیز به وجود آمدهاند. انتخاب چسب بستگی به ویژگیها، ماهیت کاربرد و بهای آن دارد.
۲- درزبندهای بتن
درزبند مادهای است که برای پر کردن درزهای بین دو عضو مجاور یک ساختمان به منظور آببندی و هوابندی به کار میرود. قدیمیترین ماده درزبندی قیر است که در درزگیری کشتیهای چوبی به مصرف میرسیده است. زاموسقه شیشهبری نوعی ماده درزبند است. توسعه صنایع ساختمانی به ویژه گسترش وسیع صنایع ساختمانهای پیشساخته، منجر به تولید درزبندهایی برای پر کردن فاصله درزهای بین مصالح مختلف از قبیل فلزات، شیشه و مصالح بنایی گردید.
درزبندهای معمول در ساختمان به شرح زیر است:
الف: ماستیک ها
گروه ماستیک ها شامل خمیر ساخته شده از روغن بزرک (کتان)، بتانه روغن بزرک ایزوبوتیلن، بتانه شیشهبری (زاموسقه)، قیر و درزبندهای پلی بوتن هستند. خمیر از گرد سنگ آهک و روغن بزرک خام ساخته میشود، خمیر پس از گذشت زمانی کوتاه، خشک و شکننده شده و در عمل خاصیت کشسانی خود را از دست میدهد. خمیر، بیشتر برای دور شیشه پنجرههای چوبی به مصرف میرسد. قیر و پلیبوتن اکسید شدنی نیستند، بلکه پس از تبخیر حلال، خودشان را میگیرند و برای نقاطی مانند زیر درزپوشها و محل روی هم افتادگی آنها و یا سایر نقاط گم که تشکیل پوسته بر روی آنها ضرورتی ندارد، مناسباند، درزبندهای با وزن ملکولی متوسط از نوع پلیبوتن مدتهای زیادتری نرم باقی میمانند.
ب: درزبند های تک جزئی
درزبندهای آماده مصرف بر پایه پلیسولفاید، سیلیکون یا اورتان معمولاً با پمپ مخصوص درزگیری به کار میروند. این درزبندها در گرمای عادی (اطاق) تحت اثر واکنش شیمیایی قرار میگیرند. این مواد عموماً سالها پس از گرفتن به صورت لاستیکی باقی میمانند. بعضی از آنها برای چسبندگی به قاب پنجره و شیشه، نیاز به پرایمر دارند و برخی مستقیماً به فلز یا شیشه میچسبند. پلیسولفایدها پایداری مناسبی در برابر اغلب حلالها و سوختها دارند. سیلیکونها درزبندیهای نرمی به وجود میآورند که در درجه حرارتهای گوناگون پایدارند. اورتانها درزبندهایی ایجاد میکنند که در برابر سایش و بسیاری از مواد شیمیایی مقاوم هستند.
ج: درزبند های محلول
این درزبندها به صورت محلول بوده، هنگام سخت شدن، دستخوش تغییر شیمیایی نمیشوند و پس از گرفتن به صورت انعطاف پذیر در میآیند. سخت شدن آنها از طریق تبخیر حلالشان صورت میگیرد. بسیاری از این مواد حین سخت شدن، جمع شده و سخت میشوند. خواصشان به نحو وسیعی متغیر است، از ترکیباتی که نرم باقی میمانند و انعطاف پذیر هستند تا آنها که سخت و شکننده میشوند در میان این مواد دیده میشود.
د: درزبند های دو جزئی
درزبند های دو بخشی (یا دوقلو) بر پایه سولفاید و اورتان هستند که از دو بخش ماده اصلی و تندگیر کننده تشکیل شدهاند که بلافاصله قبل از مصرف در سر کار باید آنها را با هم مخلوط کرد. این مواد ظرف چند ساعت پس از اختلاط میگیرند، از این رو بلافاصله پس از اختلاط و قبل از پایان عمر کاربری باید به مصرف برسند. عمر کاربری بسته به ترکیب شیمیایی متفاوت است. در این مورد باید از دستورالعملهای کارخانه سازنده تبعیت شود. این مواد را میتوان پس از اختلاط دو جزء بلافاصله تا ۴۰- درجه سلسیوس سرد کرده و سپس در ۳۰- درجه نگهداری نمود تا هنگام نیاز در دمای اطاق گرم شده و به مصرف برسند.
درزبندهای دو بخشی در دامنه وسیعی از سختی، تولید و عرضه میشوند. نرمترین درزبند برای جایی مناسب است که کمترین تنش و بیشترین جابهجایی اعضاء محتمل باشد. درزبندهای با نرمی متوسط برای مکانهایی که در معرض لرزش هستند، مناسباند و برای مواضعی که در معرض سایش هستند، سختترین درزبندها انتخاب میشوند.
هـ: درزبند های انعطاف پذیر پیش ساخته
درزبندهای خمشو پیشساخته از لاستیک طبیعی یا مصنوعی، پلیوینیل کلراید یا سایر پلاستیکها ساخته میشوند. این درزبند به صورت تسمه، نوار، زهوار و سایر نیمرخها از طریق حدیدهای (اکستروژن)، تولید و به بازار عرضه میشوند. درزبندهای پیشساخته ممکن است در شیشهبری به کار روند. این درزبندها به صورت خام و ولکانیزه وجود دارند. بعضی از انواع درزبندها را با نخ تابیده یا لاستیک مسلح میسازند تا هنگام نصب و بهرهبرداری، جریان خمیری آنها به حداقل برسد.
و: درزبند های پیش ساخته ساختمانی
درزبند های پیشساخته ساختمانی از لاستیک ولکانیزه طبیعی یا مصنوعی تشکیل شدهاند. نئوپرین رایجترین مواد مصرفی در این درزبند است، زیرا به خاطر خاصیت فنری که دارد پس از برداشتن بار به حالت اول خود باز میگردد. برای کار در سرما باید آن را گرم کرد تا کار کردن با آن آسان گردد.
لازم به یادآوری است که برای کنترل عمق مواد درزبند، کمک به جا دادن مواد در درزها، جلوگیری از چسبیدن مواد درزبندی به قسمت پشتی درز، تحمل مواد درزبند در درزهای افقی که در معرض آمد و شد هستند و ایجاد ویژگیهای دیگر باید از موادی به نام پشتبند استفاده شود. این مواد علاوه بر فوایدی که ذکر شد، میتوانند در بعضی مواقع به عنوان درزبندهای موقت به کار روند و پوشش ثانویهای برای برخی درزبندها به شمار آیند.
در نصب شیشه مواد پشتبند نه تنها در زیر درزبندها قرار میگیرند، بلکه در جا دادن و تکیه دادن شیشه، به قاب پنجره کمک مؤثری به شمار میروند. مهمترین مواد پشتبند در درزبندی، عبارتند از پلیاتیلن، پلیاورتان، نئوپرین یا بوتیل به شکل میله، مواد الاستومر به شکل لوله که این پشتبندها در درزهای قائم به کار میروند. پشتبندهای شیشهبری، عبارتند از نوارهای خمشو، درزبندهای از نوع عملآمدنی و غیر عملآمدنی. مواد پشتبند برای درزهای افقی، عبارتند از اسفنجهای با وزن ویژه زیاد خمشو، تخته چوبپنبهای، تخته فیبری آغشته به رزین و لولهها یا میلههای الاستومری
